Podstawowa Opieka Zdrowotna

Świadczenia gwarantowane lekarza podstawowej opieki zdrowotnej obejmują:

• poradę lekarską udzielaną w warunkach ambulatoryjnych,
• poradę lekarską udzielaną w domu świadczeniobiorcy, w przypadkach uzasadnionych jego stanem zdrowia,
• świadczenia w ramach profilaktyki chorób układu krążenia,
• poradę patronażową,
• świadczenia medycznej diagnostyki laboratoryjnej lub diagnostyki obrazowej i nieobrazowej,
• badania bilansowe, w tym badania przesiewowe,
• szczepienia ochronne realizowane zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Lekarz POZ:

• • może skierować pacjenta na wybrane badania diagnostyczne Jeżeli zachodzi konieczność wykonania badań laboratoryjnych lekarz poz wystawia pisemne skierowanie oraz wskazuje pacjentowi laboratorium, w którym zostaną one wykonane nieodpłatnie. W przypadku uzasadnionym względami medycznymi, materiał do badań laboratoryjnych może być pobrany w domu pacjenta. Wówczas zlecenie lekarza wykonuje pielęgniarka, do której zadeklarowany jest świadczeniobiorca. W medycznie uzasadnionych przypadkach lekarz poz może skierować świadczeniobiorcę na kosztowne badania diagnostyczne takie jak: kolonoskopia oraz gastroskopia. Skierowanie musi jednak wynikać z procesu leczenia i diagnostyki prowadzonego przez lekarza poz. Wykaz bezpłatnych badań – strona Ministerstwa Zdrowia
  • może skierować pacjenta do lekarza specjalisty lub do szpitala – jeżeli zachodzi taka konieczność, lekarz POZ może skierować pacjenta na konsultacje specjalistyczne lub do jednostek lecznictwa zamkniętego w celu dalszej diagnostyki i leczenia.Lekarz POZ, kierując pacjenta do lekarza specjalisty lub do szpitala, aby potwierdzić wstępne rozpoznanie, ma obowiązek wykonać i dołączyć do skierowania wyniki niezbędnych badań diagnostycznych. Powinny być one przeprowadzone zgodnie z rozpoznanym schorzeniem, aktualną wiedzą i praktyką medyczną.Na podstawie skierowania można się zarejestrować tylko w jednym podmiocie udzielającym świadczeń w danym zakresie. Nie potrzebujesz skierowania do dermatologa, ginekologa i położnika, okulisty, onkologa, psychiatry, wenerologa i dentysty.Skierowanie nie jest wymagane w stanach nagłego zagrożenia zdrowia lub życia!
  • interpretuje wyniki badań i konsultacji wykonanych przez innych lekarzy
  • może skierować pacjenta na oddziały lecznictwa stacjonarnego, do zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych i opiekuńczo-leczniczych oraz na oddziały paliatywno-hospicyjne
  • może skierować pacjenta do pielęgniarskiej długoterminowej opieki domowej
  • przepisuje leki zgodnie ze stanem zdrowia pacjenta oraz może wypisywać recepty według zalecenia lekarza specjalisty Lekarz POZ zleca i monitoruje leczenie farmakologiczne pacjenta. Dodatkowo, na podstawie zaświadczenia z rozpoznaniem choroby i zalecaną farmakoterapią wystawionego przez lekarza specjalistę, może wystawiać recepty przez okres w nim wskazany.
  • może skierować pacjenta na rehabilitację leczniczą Lekarz POZ może wystawić pacjentowi skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne wykonywane w poradni rehabilitacyjnej lub w domu. Wyjątkiem są skierowania na zabiegi związane z leczeniem wad postawy oraz dysfunkcją narządu ruchu, których przyczyną są te wady. W takich przypadkach lekarz POZ może skierować pacjenta do lekarza specjalisty lub wystawić skierowanie do poradni rehabilitacyjnej lub ortopedycznej.Jeśli chodzi o dzieci i młodzież szkolną, w przypadkach niekwalifikujących się do rehabilitacji leczniczej lekarz POZ kieruje dziecko na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne organizowane w szkołach i finansowane ze środków publicznych. Ponadto może skierować na rehabilitacje dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego.Jeśli choroby przewlekłe się zaostrzą, lekarz POZ może wystawiać skierowanie na rehabilitację ogólnoustrojową realizowaną w ośrodku lub na oddziale dziennym rehabilitacji.
  • Lekarz POZ w sytuacjach uzasadnionych medycznie może wystawić zlecenie na następujące wyroby medyczne:
    • kule łokciowe ze stopniową regulacją,
    • kule pachowe,
    • kule łokciowe z podparciem na przedramieniu,
    • laskę dla niewidomych,
    • sprężarkę powietrza lub inhalator membranowy,
    • pończochy kikutowe,
    • trójnóg albo czwórnóg,
    • balkonik albo podpórka ułatwiająca chodzenie,
    • cewniki zewnętrzne,
    • cewniki urologiczne,
    • cewniki jednorazowe do odsysania górnych dróg oddechowych,
    • worki do zbiórki moczu z odpływem,
    • worki stomijne samoprzylepne jednorazowego użycia lub w równowartości ich kosztu worki i płytki w
    • systemie dwuczęściowym lub inny sprzęt stomijny,
    • pieluchomajtki lub zamiennie pieluchy anatomiczne,
    • cewniki jednorazowe urologiczne,
    • worki do zbiórki moczu w przypadku nefrostomii,
    • sprzęt do indywidualnej fizjoterapii układu oddechowego – urządzenia do drenażu, wytwarzające podwyższone lub zmienne ciśnienie wydechowe,
    • poduszka przeciwodleżynowa,
    • materac przeciwodleżynowy

Lekarz poz nie może wystawiać świadczeniobiorcy zleceń na wyroby medyczne w czasie trwania leczenia w zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych np. w szpitalach.

• może skierować pacjenta na leczenie uzdrowiskowe Wystawiając pacjentowi skierowanie na leczenie uzdrowiskowe, lekarz POZ bierze pod uwagę jego aktualny stan zdrowia, wskazania i ewentualne przeciwwskazania. Na karcie skierowania lekarz wpisuje aktualne wyniki podstawowych badań laboratoryjnych (OB, morfologia krwi, badanie moczu), diagnostycznych (RTG klatki piersiowej – ważność badania RTG wynosi 2 lata od dnia badania, EKG – ważność badania wynosi 6 miesięcy od dnia badania) oraz konsultacji specjalistycznych. W przypadku leczenia poszpitalnego do skierowania powinna zostać dołączona kopia karty informacyjnej ze szpitala. Skierowanie musi być przesłane przez pacjenta lub jego lekarza do oddziału NFZ właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pacjenta. Skierowanie jest ważne 18 miesięcy, licząc od jego wystawienia. Jeżeli w tym czasie leczenie nie mogło być rozpoczęte, NFZ przesyła skierowanie do ponownej weryfikacji. Skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne należy zarejestrować we właściwym podmiocie w ciągu 30 dni od wystawienia, w innym przypadku starci ono ważność. Lekarz POZ ma obowiązek poinformować pacjenta o konieczności rejestracji skierowania w wymaganym terminie.
• wydaje orzeczenia i zaświadczenia lekarskie Lekarz POZ orzeka o czasowej niezdolności do pracy lub nauki, a także o dalszym leczeniu i rehabilitacji. Może również wydawać zaświadczenia związane z pomocą społeczną lub z możliwością uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego.
• kieruje na zabiegi w gabinecie zabiegowym i w domu świadczeniobiorcy W gabinecie zabiegowym wykonywane są zabiegi oraz procedury pozostające w kompetencjach lekarza poz i wymagające jego udziału, związane bezpośrednio z udzielaną poradą lekarską. W sytuacji uzasadnionej stanem zdrowia pacjenta, zabiegi mogą być wykonywane także w domu pacjenta przez pielęgniarkę, do której świadczeniobiorca jest zadeklarowany.
• kieruje na transport sanitarny w POZ Lekarz poz zadeklarowanym świadczeniobiorcom wystawia zlecenia na transport sanitarny w poz oraz konsultuje merytorycznie i ustala zasadność realizacji wniosków o zlecenie świadczenia transportu „dalekiego” w poz.

Świadczenia gwarantowane pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej obejmują:

• wizytę realizowaną w warunkach ambulatoryjnych,
• wizytę realizowaną w domu świadczeniobiorcy lub miejscu jego przebywania,
• wizytę patronażową,
• świadczenia w ramach profilaktyki gruźlicy,
• testy przesiewowe mające na celu monitorowanie rozwoju dziecka oraz wykrywanie odchyleń od normy rozwojowej.

Pielęgniarka poz sprawuje kompleksową opiekę pielęgniarską nad zadeklarowanymi do niej świadczeniobiorcami, uwzględniając w tym realizację zleceń na zabiegi i procedury medyczne. Zlecenia mogą być wystawione przez lekarzy ubezpieczenia zdrowotnego (POZ i specjalistę)

W uzasadnionych medycznie przypadkach świadczenia udzielane są niezwłocznie, natomiast w schorzeniach przewlekłych oraz w pozostałych przypadkach pielęgniarka udziela świadczeń w terminie uzgodnionym z pacjentem

W razie konieczności pobrania materiału do badań diagnostycznych w domu świadczeniobiorcy pielęgniarka poz pobiera go na zlecenie lekarza poz, do którego zadeklarowany jest świadczeniobiorca.

Wykaz świadczeń gwarantowanych położnej podstawowej opieki zdrowotnej obejmuje:

• wizytę realizowaną w warunkach ambulatoryjnych,
• wizytę realizowaną w domu świadczeniobiorcy lub miejscu jego przebywania,
• wizytę patronażową,
• wizytę profilaktyczną,
• świadczenia położnej poz w Programie profilaktyki raka szyjki macicy.

Położna poz sprawuje kompleksową pielęgnacyjną opiekę położniczą i ginekologiczną nad kobietą oraz opiekę neonatologiczną nad noworodkiem. Do jej zadań należy:

• prowadzenie edukacji przedporodowej począwszy od 21 tygodnia ciąży do rozwiązania, z częstotliwością nie większą niż:
  • jeden raz w tygodniu ( od poniedziałku do piątku )w okresie od 21 do 31 tygodnia ciąży
  • dwa razy w tygodniu (od poniedziałku do piątku )w okresie od 32 tygodnia ciąży do rozwiązania
• opieka nad noworodkiem do ukończenia drugiego miesiąca życia oraz kobietą w okresie połogu,
• realizacja w formie wizyt domowych, pooperacyjnej opieki pielęgnacyjnej nad kobietą po operacji ginekologicznej lub onkologiczno-ginekologicznej od momentu wypisu ze szpitala do całkowitego zagojenia się rany pooperacyjnej.

Świadczenia pielęgniarki szkolnej lub higienistki szkolnej obejmują:

• wykonywanie i interpretowanie testów przesiewowych,
• kierowanie postępowaniem poprzesiewowym oraz sprawowanie opieki nad uczniami z dodatnimi wynikami testów,
• czynne poradnictwo dla uczniów z problemami zdrowotnymi,
• sprawowanie, odpowiednio do typu szkoły, czynnej opieki nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością, w tym realizacja, na podstawie zlecenia lekarskiego i w porozumieniu z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, na którego liście świadczeniobiorców znajduje się uczeń, zabiegów i procedur medycznych koniecznych do wykonania u ucznia w trakcie pobytu w szkole,
• udzielanie pomocy przedlekarskiej w przypadku nagłych zachorowań, urazów i zatruć,
• doradztwo dla dyrektora szkoły w sprawie warunków bezpieczeństwa uczniów, organizacji posiłków i warunków sanitarnych w szkole,
• prowadzenie u uczniów szkół podstawowych (klasy I-VI) znajdujących się na obszarach, gdzie poziom fluorków w wodzie pitnej nie przekracza wartości 1 mg/l, grupowej profilaktyki fluorkowej metodą nadzorowanego szczotkowania zębów preparatami fluorkowymi,
• udział w planowaniu, realizacji i ocenie edukacji zdrowotnej.

Kryteria kwalifikacji do udzielania świadczeń gwarantowanych w ramach profilaktyki chorób układu krążenia dotyczą osób obciążonych między innymi wskazanymi niżej czynnikami ryzyka:

• palenie tytoniu,
• niska aktywność ruchowa,
• nadwaga i otyłość,
• nadmierny stres,
• nieracjonalne odżywianie,
• wiek,
• płeć męska,
• obciążenia genetyczne

Znajdujących się na liście świadczeniobiorców lekarza podstawowej opieki zdrowotnej u Świadczeniodawcy i w danym roku kalendarzowym objętym umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, będące w 35, 40, 45, 50, oraz 55 roku życia, u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia i które w okresie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach profilaktyki chorób układu krążenia (także u innych świadczeniodawców).

W ramach programu profilaktyki chorób układu krążenia przeprowadzone zostają wskazane niżej procedury medyczne:

• Przeprowadzenie wywiadu i wypełnienie karty badania profilaktycznego.
• Wykonanie badań biochemicznych krwi (stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, LDL-cholesterolu, HDL-cholesterolu, triglicerydów i poziomu glukozy), dokonania pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, określenia współczynnika masy ciała (Body Mass Index – BMI).
• Ustalenie terminu wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, na którego liście świadczeniobiorców znajduje się ten świadczeniobiorca.
• Wpisanie wyników badań do karty badania profilaktycznego.
• W trakcie wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej powinno zostać przeprowadzone:
  • badanie przedmiotowe świadczeniobiorcy oraz ocena czynników ryzyka zachorowań na choroby układu krążenia,
  • kwalifikacja świadczeniobiorcy do odpowiedniej grupy ryzyka oraz ocena globalnego ryzyka wystąpienia incydentu sercowo-naczyniowego w przyszłości według klasyfikacji SCORE i zapisanie uzyskanego wyniku w karcie badania profilaktycznego,
  • edukacja zdrowotna świadczeniobiorcy oraz decyzja co do dalszego postępowania ze świadczeniobiorcą.
  • Przekazanie świadczeniobiorcy, u którego rozpoznano chorobę układu krążenia informacji o wynikach badania oraz zaleceń dotyczących konieczności zmiany trybu życia lub kierowanie świadczeniobiorcy na dalszą diagnostykę lub leczenie.

Kryteria kwalifikacji do udzielania ww. świadczeń zdrowotnych dotyczą osób dorosłych, które dokonały wyboru pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej, nieposiadającej w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruźlicy, w tym:

• osób, które miały bezpośredni kontakt z osobami z rozpoznaną gruźlicą, lub
• osób, u których stwierdza się przynajmniej jedną z następujących okoliczności:
  • długotrwałe bezrobocie,
  • niepełnosprawność,
  • długotrwałą chorobę,
  • uzależnienie od substancji psychoaktywnych,
  • bezdomność.

Świadczeniobiorca składa pisemne oświadczenie, że w ciągu ostatnich 24 miesięcy nie podlegał on badaniu ankietowemu pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej w ramach profilaktyki gruźlicy (także u innych świadczeniodawców).

W ramach programu profilaktyki gruźlicy przeprowadzone zostają wskazane niżej procedury medyczne:

• Przeprowadzenie wywiadu w kierunku gruźlicy wraz z wypełnieniem ankiety.
• Przeprowadzenie edukacji zdrowotnej świadczeniobiorcy.
• W przypadku świadczeniobiorców z grupy największego ryzyka zachorowania – przekazanie przez pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej pisemnej informacji lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej, wybranemu przez świadczeniobiorcę, o wynikach przeprowadzonej ankiety oraz wskazanie świadczeniobiorcy trybu dalszego postępowania, w tym poinformowanie świadczeniobiorcy o konieczności zgłoszenia się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej celem dalszej oceny stanu zdrowia.

Badania profilaktyczne w prewencji gruźlicy są świadczeniami gwarantowanymi raz na 2 lata

Świadczenie wykonywane jest u zgłaszających się do badania w Programie, kobiet w wieku między 25 – 59 r.ż. (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia). Wykonanie badania przysługuje 1 raz na 3 lata.

Rozmaz cytologiczny w ramach skryningu może pobierać położna poz posiadająca dokument potwierdzający pozytywny wynik egzaminu przeprowadzonego przez Centralny Ośrodek Koordynujący w zakresie umiejętności pobierania rozmazów cytologicznych dla potrzeb programu profilaktyki raka szyjki macicy wydany po 31 grudnia 2010 r. lub dokument potwierdzający ukończenie kursu dokształcającego prowadzonego przez Centralny Ośrodek Koordynujący lub wojewódzki ośrodek koordynujący w zakresie umiejętności pobierania rozmazów cytologicznych dla potrzeb programu profilaktyki raka szyjki macicy.

W przypadku pacjentek leczonych z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) ponownie zostają objęte skryningiem cytologicznym.